• Ustawy sterylizacyjne w USA
    Eugenika,  Eugenika amerykańska

    Ustawy sterylizacyjne w USA. Eugenika amerykańska (EuA3)

    Ustawy sterylizacyjne w USA. Eugenika amerykańska, to trzeci wpis z tej kategorii. W początkowym okresie rozwoju eugeniki, pod koniec XIX w., najszybciej jej idee zastosowano w USA. Najpierw wprowadzono – poza ustawami imigracyjnymi – regulacje dotyczące zawierania małżeństw oraz segregację płciową w koloniach dla dzieci niedorozwiniętych, w przytułkach, w zakładach dla przewlekle chorych, wśród kryminalistów recydywistów i prostytutek. Przymusowe badania kandydatów do małżeństwa również najwcześniej zostały wprowadzone w USA, bo już w 1895 r. Wymagane było zaświadczenie lekarskie lub złożenie przysięgi ustnej o stanie zdrowia przed urzędnikiem USC. W 1896 r. stan Connecticut, jako jeden z pierwszych stanów, wprowadził prawo ograniczające zawieranie małżeństw. Brane były pod uwagę choroby weneryczne, psychozy,…

  • Transplantacja a tożsamość osoby ludzkiej
    Filozofia,  Medycyna

    Transplantacja a tożsamość osoby ludzkiej (Tr1)

    Transplantacja a tożsamość osoby ludzkiej Statystyczna długość życia jest dwukrotnie wyższa niż 100 lat temu, ale i to nie wystarcza. Człowiek chciałby żyć na tym świecie wiecznie. Przedłużanie życia jest swoistym paradoksem, gdyż nie chodzi w istocie o wydłużenie okresu starości z wszelkim niedołęstwem tego wieku, lecz przede wszystkim o zatrzymanie młodości, o przedłużenie młodości. Ciało starzeje się nieustannie, począwszy od momentu narodzin i, jak twierdzą niektórzy uczeni, jest tylko opakowaniem dla komórek rozrodczych, w celu przedłużenia życia gatunku. Komórki są zaprogramowane na określoną długość życia, lecz np. w progerii (chorobie starzenia się dzieci, dożywających najwyżej 15 lat) komórki zużywają się siedmiokrotnie szybciej. Wobec tego powstaje pytanie, czy istnieje również…

  • Indywidualizm radykalny
    Filozofia,  Filozofia społeczna i polityczna

    Indywidualizm radykalny (Ind2)

    Wpis Indywidualizm radykalny jest drugim z trzech wpisów traktujących o dylemacie wyboru jednej z dwóch dróg budowania demokratycznego porządku w państwie. Indywidualizm czy egalitaryzm? Co przyniesie większą korzyść obywatelom: wolność czy równość? Można przyjąć, że wybujały (przesadny lub radykalny) indywidualizm, to taki, który utrzymuje, że pragnienia indywidualne nie powinny być nigdy podporządkowywane dobru społecznemu, interesom ogólnym. Tego rodzaju postawa społeczna i pogląd są dość rozpowszechnione w krajach Europy Zachodniej, a zwłaszcza w Ameryce Północnej. Jak pisze amerykańska autorka Diane Paul (…) pogląd, że pragnienia indywidualne powinny być czasem podporządkowane dobru społecznemu, przestał być modny i został zastąpiony etyką radykalnego indywidualizmu . W sferze ekonomicznej radykalny indywidualizm znajduje wyraz w tezie, że swobodna…

  • Koronawirus. Świat oszalał!
    Komentarze i refleksje,  Medycyna

    Koronawirus. Świat oszalał! 

    Koronawirus. Świat oszalał! A w nim całe mnóstwo rozmaitych informacji i dezinformacji. Dezinformacje są tak liczne i tak rozpięte w treści, że chyba nic w ostatnich dziesięcioleciach nie spowodowało tak dużego rozchwiania informacyjnego. I także, nie wzbudzało tak wielkich emocji, jak te właśnie, związane z wirusem Covid-19. Powodów takiego stanu rzeczy może być wiele. Przede wszystkim zbyt skąpe informacje – mimo wszystko – w mediach oficjalnych; skąpe co do istoty rzeczy. Za to całe mnóstwo powtórzeń, bałaganu informacyjnego, sprzeczności widocznych “gołym okiem” itp. A społeczeństwo, jak stado baranów, zaganianych jest to tu, to gdzie indziej, karmionych pakietem wizualizacji oraz  przerażających wieści ze świata. Generalnie jestem za! Wydaje się, że ten…

  • Technika zmienia medycynę
    Medycyna

    Jak technika zmienia medycynę. Pożytki i zagrożenia

    Obrazek: Rezonans magnetyczny Postęp w medycynie (szczególnie w diagnostyce i terapii) możliwy był (o czym pisałam w innych wpisach z kategorii: medycyna) w decydującym stopniu dzięki technice. Technika zmienia medycynę, i to w istotnej mierze. Przynosi ona nieocenione korzyści we wszystkich (poza psychoterapią) działach i specjalnościach medycznych. Jednakże przecenianie techniki może prowadzić do zaniechania bezpośredniego kontaktu z chorym. Odchodzi się od badania tradycyjnego, które polega na oglądaniu chorego, osłuchiwaniu, opukiwaniu, obmacywaniu i przede wszystkim na rozmowie z pacjentem. Im więcej wprowadza się techniki do medycyny – tym bardziej oddalają się od siebie lekarz i pacjent. Lekarz dla pacjenta staje się obsługującym urządzenia, i to one dla pacjenta zdają się mieć…

  • Techniczne zniewolenie nowoczesnej medycyny
    Medycyna

    Techniczne zniewolenie nowoczesnej medycyny

    Techniczne zniewolenie nowoczesnej medycyny: tytuł wpisu nie pozostawia wątpliwości, jaki punkt widzenia na medycynę zamierzam przedstawić. Współczesna medycyna jest tak bardzo związana z techniką, że nie będzie przesady w twierdzeniu, iż nie istniałaby nowoczesna medycyna bez zastosowania licznych rozwiązań technicznych. Poziom medycyny i jej skuteczność są również uwarunkowane osiągnięciami kilku podstawowych dyscyplin naukowych. Takich jak: chemia, biologia, fizyka, psychologia i bezpośrednio zależny jest od stanu i zaawansowania badań naukowych w tych gałęziach wiedzy. Uzależnienie człowieka od techniki Termin „zniewolenie” może wydawać się zbyt mocny, ponieważ nasuwa jednoznacznie negatywne skojarzenia. Jednakże postaram się wykazać, że kwestia ta przedstawia się dość ambiwalentnie. Technika stała się dobrodziejstwem dla medycyny i w rezultacie dla…

  • Chirurgia – rozwój
    Medycyna

    Chirurgia – rozwój w XX wieku

    Obrazek: Nowoczesna sala operacyjna Początki rozwoju chirurgii Obecnie chirurgia (i chirurdzy) cieszy się wysoką rangą. Ale jej historia nie jest tak rozległa i głęboka, jak niektórych innych specjalności. Dopiero w XVIII w. (1731 r.) w Paryżu powstała Akademia Chirurgii, a jej absolwenci zostali zrównani (1743 r.) z absolwentami Fakultetu Medycyny. Wcześniej praktyki chirurgiczne wykonywali głównie cyrulicy i balwierze, którzy jeszcze długo świadczyli swoje usługi, zwłaszcza biedniejszej części ludności. Prawdziwy rozkwit chirurgii przypada na koniec XIX w. W ubiegłych stuleciach ograniczała się głównie do amputacji kończyn i leczenia ran. To najbardziej powszechna opinia. Niemniej jednak w literaturze medycznej można spotkać opisy śmiałych operacji, przemyślnych narzędzi i utalentowanych operatorów, którzy doskonale radzili sobie…

  • Teorie rasowe
    Eugenika

    Teorie rasowe. „Rasa” i „naród” w eugenice (Ra2)

    W okresie rozkwitu eugenizmu (w 2. poł. XIX i 1. poł. XX stulecia) tworzono liczne teorie rasowe. Z tym, że rasę utożsamiano z narodem. Nazwy „rasa” i „naród” stosowano zamiennie. Zwłaszcza na obszarze eugeniki, ale także w innych dziedzinach, gdyż wszystkie sfery życia były przesiąknięte eugeniką. „Rasa” i „naród” a typy rasowe Nawet wówczas, gdy nie chciano podkreślać wyjątkowości własnego narodu, zazwyczaj stosowano oba terminy, jako równoważne. Dlatego termin „rasa” stał się rozmyty i niejednoznaczny. Nie zawsze było wiadomo, czy chodzi o rasę-naród, czy o rasę w sensie antropologicznym. Badania antropologiczne prowadzone były w wielu krajach z rozmachem, przede wszystkim w USA i w Niemczech. Na ich podstawie formułowano na razie szczupłe teorie rasowe. Jednak to…

  • Podział ludzi na rasy
    Eugenika,  Filozofia

    Podział ludzi na rasy ze względu na ich wygląd (Ra1)

    Obrazek: Mieszkaniec wioski Pasema w Dolinie Baliem w Papui Próby klasyfikowania ludzi ze względu na ich wygląd podejmowano już w XVII w. Pierwszy podział ludzi na rasy zaproponował francuski podróżnik Françis Bernier, wyróżniając Europejczyków, Murzynów, Azjatów i Lapończyków. Począwszy od epoki Wielkich Odkryć Geograficznych, podróżnicy interesowali się różnorodnością rodzaju ludzkiego, co z czasem stało się domeną naukowców. Bez trudu można było zauważyć mnogość typów ludzkich na zróżnicowanych przyrodniczo obszarach geograficz­nych. Ponadto, dziewiętnastowieczny rozkwit nauk przyrodniczych umożliwił prowadze­nie bardziej szczegółowych badań antropologicznych, a następnie sprzyjał formułowaniu teorii rasowych. Główne rasy ludzkie Warto zaznaczyć, że fenomenem odmienności rasowej ludzi interesowali się nie tylko antropolodzy. Także m.in. – filozofowie. Na przykład, Imma­nuel Kant łączył występowanie ras…

  • Powstanie medycyny
    Medycyna

    Powstanie medycyny współczesnej i jej rozwój

    Powstanie medycyny współczesnej i jej błyskotliwy rozwój przypada dopiero na drugą połowę XIX i początek XX wieku. Medycyna (łac. medicina – sztuka leczenia), jako sztuka leczenia chorych, znana była i stosowana już w starożytności (Hipokrates, Celsus, Galen), a nawet w społeczeństwach pierwotnych, lecz nie nosiła znamion dyscypliny naukowej. W zasadzie była niewyodrębnioną dziedziną, łączoną z szeroko pojętą wiedzą. Starożytna i średniowieczna medycyna, głęboko osadzona w religijnych wierzeniach, miała wiele wspólnego z magią i znachorstwem. Medycyna naukowa W XVIII–XIX w. poczęła wyzwalać się z tych ograniczeń i raczkować w stronę medycyny racjonalnej. Prawdziwy jej rozkwit przypada dopiero na drugą połowę XIX i początek XX w., kiedy porzuciła swój filozoficzno – przyrodniczy charakter…