-
Eugenika starożytna: Rzym
Obrazek: Alegoria Prawa Dwunastu Tablic, ilustracja z książki prawniczej, 1555. Eugenika starożytna: Rzym. Jak już napisałam we wcześniejszych wpisach, próby doskonalenia gatunku ludzkiego podejmowane były już w starożytności. Najczęściej nie były to celowe programy, a jedynie utrwalone tradycją praktyki „oczyszczania” gatunku z osób ułomnych, starych, chorych, czyli społecznie nieprzydatnych. Trzeba przyznać, że starożytność próbowała uporać się w tak okrutny sposób z ułomnościami ludzkimi, zdaje się, nie tylko z powodu oczyszczania gatunku, ale też nie wiedziano, jak zapewnić opiekę kalekim i chorym dzieciom. W epoce tej wielką rolę odgrywał kult ciała oraz tężyzna fizyczna. Zatem, piękne i zdrowe ciało było głównym przedmiotem uwielbienia, ale również doceniano mądrość oraz talent. Nie ukrywano, że szanse na…
-
Co mówi kot Schrödingera o mechanice kwantowej
Obrazek: Kot Schrödingera. Co mówi kot Schrödingera o mechanice kwantowej. Wielu uczonych wypowiada się na temat mechaniki kwantowej, a ich twierdzenia w tej kwestii różnią się i to od samego początku. Teoria mechaniki kwantowej została stworzona do badania mikroobiektów. Fizyka klasyczna nie sprawdzała się, bowiem nie dawała adekwatnego opisu mikroświata. Jednak od początku mechanika kwantowa (początek XX wieku) generowała całe mnóstwo problemów, trudności, kontrowersji oraz wzajemnej krytyki. [Poniższy wpis jest uzupełnieniem poprzedniego wpisu: Czym jest fizyka dla filozofii o pewne kwestie z mechaniki kwantowej]. Połączenie podmiotu z badanym przedmiotem W mechanice kwantowej nie daje się ściśle oddzielić tego, co badamy, od tego, kto bada i za pomocą czego bada. Czyli, nie…
-
Czym jest fizyka dla filozofii?
Obrazek: Mgławica Ślimak Czym jest fizyka dla filozofii? Każda nauka ma swoje osobliwości, dzięki którym jest interesująca dla innych nauk, dla nauki w ogóle, dla filozofii. Poniżej zostaną przedstawione te swoistości fizyki, które czynią ją atrakcyjną dla filozofii, zwłaszcza dla takich działów filozofii teoretycznej, jak ontologia, epistemologia oraz metodologia. Będzie tu zatem mowa o tym, czym jest fizyka dla filozofa. Pierwszą ważną cechą fizyki jest jej przynależność do nauk ścisłych, do których zalicza się także chemię, biologię molekularną, językoznawstwo matematyczne, ekonometrię, niektóre nauki techniczne oraz oczywiście logikę i matematykę. Dlaczego Anglosasi oraz Frankowie przez nauki (sciences) rozumieją w zasadzie tylko nauki ścisłe? Dlatego, że sądzą, iż tylko one dostarczają rzetelnej…
-
Francis Galton – twórca teorii eugenicznej
Obrazek: Francis Galton, prawdopodobnie około 1903 r. Francis Galton – twórca teorii eugenicznej, to brytyjski arystokrata, eugenik, wynalazca, matematyk i statystyk, członek Royal Society, (Królewskie Towarzystwo dla Rozszerzania Wiedzy o Przyrodzie), a prywatnie kuzyn Karola Darwina. Zafascynowany ewolucjonizmem, sir Francis Galton (1822–1911), w pracy Inquiries into Human Faculty and Its Development (Dociekania na temat uzdolnień człowieka i ich rozwoju) w 1883 r., przedstawił nową dziedzinę wiedzy, mającą zajmować się zagadnieniami związanymi z uszlachetnianiem rasy. Główne założenia galtonowskiej idei Jego zdaniem, wzorując się na hodowcach zwierząt, można by ukierunkować tak samo rozwój gatunku ludzkiego. Zarówno jego cechy fizyczne, jak i walory intelektualne. Podobnie jak staranny dobór u psów i koni prowadzi…
-
Temat na kolejną książkę (BJ15)
Temat na kolejną książkę, może o miłości? Czyż nie zostało powiedziane w tej materii już wszystko? A może wszystko zostanie opowiedziane dopiero wtedy, gdy się skończy świat? Czy można dorzucić jeszcze coś nowego, czego świat jeszcze nie zna? Muszę ją zagadnąć… Ciekawe, co powie ta, która tak zgrabnie ucieka od tematu kochania – Jaskółka. O! Akurat znalazłem temat na kolejną książkę. To będzie prawdziwa gratka. Opłacało się szukać. Ciekawe, co na to powie moja (jaka moja, jaka moja!) Jaskółka? Ale przynajmniej ją zaskoczę. Nowy temat, jakże odmienny od wcześniejszych… Lubi o tym słuchać, nawet wypytuje i podpowiada… Ma wyczucie i chyba talent, ale na razie nie chce pokazać mi swoich…
-
Hedonizm współczesny (He8)
We wpisie Hedonizm współczesny będę odnosiła się do moich wcześniejszych wypowiedzi na temat hedonizmu, dlatego warto najpierw przeczytać tamten materiał. Zachęcam zwłaszcza osoby, które do tej pory nie interesowały się tym zagadnieniem. Zawarłam tu również podsumowanie tematu hedonizmu, czyli 8 wpisów. Hedonizm współczesny. Historyczne i psychologiczne korzenie Rozumienie dobra jako korzyści, dążenie do szczęścia jako sumy przyjemności, a także typowanie celów praktycznych oraz powszechność takich zachowań, osadzone są w utylitarystycznej doktrynie etycznej z XVIII i XIX wieku. Kwalifikacja pozycji materialnej (posiadania pieniędzy), jako wysokiej pozytywnej wartości (co z niepokojem daje się obserwować), jest wyrazem pragmatycznej koncepcji. Zaniechanie poszukiwania prawdy rzeczywistej na korzyść „prawdy tymczasowej” oraz podniesienie sukcesu do rangi wartości moralnej,…
-
Opowieść refleksyjna
Obrazek: zima na Syberii Opowieść refleksyjna, może powinno być: Opowieść wigilijna, ale nie spełnia chyba wszystkich wymagań takiej opowieści, więc niech będzie tak. Chodzi o refleksje, uczucia, jakie wzbudza we mnie pewna piosenka, kolęda, a może pieśń? Najpierw zamieszczę tekst piosenki, który bardzo pasuje do tego wyjątkowego dnia, święta, jakim jest Wigilia i czas Bożego Narodzenia. Piosenka jest piękna. Słowa są oryginalne, pobudzają do namysłu, do pochylenia się nad losem ludzi, którym życie nie ułożyło się z pewnością po ich myśli. Nawet więcej, których życie zawiodło, a ich plany i marzenia legły w gruzach. Rzadko spotyka się kogoś, kto powie, że nie dotknęło go żadne nieszczęście, że nie potykał się…
-
Polityka Kościoła po rozpadzie Cesarstwa Rzymskiego (Ch7)
Obrazek: Watykan Polityka Kościoła po rozpadzie Cesarstwa Rzymskiego będzie miała znamienne konsekwencje w późniejszych wiekach. Konsekwencje dla nowo utworzonych państw, ale również dla losów samego chrześcijaństwa. Chrześcijaństwo cierpiące, umęczone, poranione w pierwszych wiekach, leczy się z ran i umacnia. Umacnia się powoli, lawirując wśród wielu zagrożeń z zewnątrz i z wewnątrz, aczkolwiek z wieku na wiek staje się coraz silniejsze, bardziej rozległe i sławne. W miarę poczucia pewności – zaczyna samo kąsać. Każdego i wszystkich, którzy wejdą mu w drogę. Panowanie, oto cel, który przyświeca organizacji wspólnot chrześcijańskich – Kościołowi powszechnemu. Nie posłannictwo głoszenia Prawdy Objawienia; i nie kaznodziejstwo; nie pokora i skromność – niestety! Po rozpadzie Cesarstwa Rzymskiego powstaje…
-
Jezu Chryste ukochany. Czy ludzie są z natury dobrzy czy źli?
Obrazek: Koniec świata Jezu Chryste ukochany, to modlitwa, w zasadzie prosty tekst, ot, kilkanaście linijek, takich od serca… Można oczywiście modlić się własnymi słowami, codziennie innymi; chyba można też modlić się bez słów?; można też wykonać jakieś gesty lub uczynkami wielbić Boga. Chociaż – patrząc na ostatnie wydarzenia – nie wiem, czy ludziom potrzebna jest modlitwa? Znane jest przysłowie: “Jak trwoga, to do Boga”. Zatem obecnie, w trudnym czasie pandemii wirusa, pomyślałam, że ludzie więcej się modlą. Że zwracają się do Boga nawet ci, którzy wcześniej tego nie robili. A tymczasem, jest chyba odwrotnie? Przyznam, że moje wcześniejsze przypuszczenia były błędne. Bardzo się zdziwiłam. Nie wiedziałam, że tak dużo ludzi…
-
„Dlaczego jest raczej coś niż nic?”
Obrazek: Cząstki, fala (wizualizacja) „Dlaczego jest raczej coś niż nic?” oraz szczypta sceptycyzmu co do zasadności tego pytania. Słynne już pytanie Arystotelesa: „Dlaczego jest raczej coś niż nic”, które przywiodło do filozofii nie tylko jego, lecz także wielu innych filozofów (m.in. Leibniza i Heideggera), stanowi do dzisiaj jedną z głównych osi, wokół których toczą się dysputy filozoficzne [zob. tekst w ramce 1]. 1 Michał Heller tak to ujmuje: Są jednak pytania – można je uznać za ostateczne – które zachowują ważność na każdym etapie dociekań. Na przykład pytanie Leibniza, dlaczego istnieje raczej coś niż nic. Przy okazji trzeba wspomnieć, że w sprawie autorstwa omawianego pytania zdania są podzielone. Na ogół…
