-
Kategorie ontologiczne. Ontologia formalna (On5)
W pytaniu o kategorie ontologiczne chodzi o to, jakie są podstawowe składniki rzeczywistości, lub prościej, z czego składa się świat: z rzeczy, z procesów, czy ze zdarzeń. Są to trzy podstawowe kategorie ontologiczne. Problemy ontologiczno-semantyczne (kategorie ontologiczne) Trzy podstawowe kategorie ontologiczne to: Reizm głosi, że świat składa się z rzeczy (łac. res – rzecz). Procesualizm, który mówi, że podstawowymi składnikami rzeczywistości są procesy. Ewentyzm (ang. event – zdarzenie) twierdzi, że świat składa się ze zdarzeń. Na czym polega różnica między tymi kategoriami? Rzecz posiada rozciągłość przestrzenną. Proces trwa w czasie i składa się z kolejnych faz. Natomiast zdarzenie to zjawisko momentalno-punktowe, np. zderzenie dwóch cząstek elementarnych. Większość filozofów głosi, że świat składa się z…
-
Spór o uniwersalia oraz problem esencjalizmu (On4)
Spór o uniwersalia oraz problem esencjalizmu to dwa zagadnienia z pogranicza ontologii i teorii poznania, które należą do ważnych problemów (sporów) filozoficznych. 1. W sporze o uniwersalia chodzi o to, czy obok przedmiotów (bytów) jednostkowych istnieją przedmioty ogólne 2. Problem esencjalizmu dotyczy tego, w jaki sposób docieramy do istoty zjawisk 1. Spór o uniwersalia, czyli powszechniki pojawił się już w starożytności i przybrał na ostrości w średniowieczu. W sporze tym chodzi o to czy obok przedmiotów (bytów) jednostkowych istnieją przedmioty (byty) ogólne – zwane uniwersaliami lub powszechnikami. W sporze wystąpiły dwa kierunki: realizm powszechnikowy oraz nominalizm. Każdy z nich ma dwie odmiany, co przedstawia Schemat: Realizm (powszechnikowy) głosi, że pojęcia…
-
Pozytywizm, neopozytywizm, materializm wobec ontologii (On3)
Obrazek: August Comte, twórca pozytywizmu We Wpisie Pozytywizm, neopozytywizm, materializm wobec ontologii przedstawiam jak kierunki te odnosiły się do ontologii. Kierunki filozoficzne, które opierały się na nauce zazwyczaj niechętnie odnosiły się do ontologii, zarzucając jej spekulatywność. Były to: (1) pozytywizm (2) neopozytywizm, a także (3) materializm. (1) Trzy etapy pozytywizmu W rozwoju pozytywizmu wyróżnia się trzy etapy: Pierwszy pozytywizm Reprezentowany był przez twórcę pozytywizmu Augusta Comte’a, który wyróżnił trzy stadia rozwoju ludzkości: Pierwsze stadium – teologiczne Drugie stadium – metafizyczne (filozoficzne) Trzecie stadium – pozytywistyczne (naukowe) Dwa pierwsze stadia uwikłane były w rozważania metafizyczne o charakterze spekulatywnym, zatem powinny zostać zastąpione – zdaniem Comte’a – przez stadium, w którym dominuje wiedza naukowa. Drugi pozytywizm Zwany też empiriokrytycyzmem – reprezentowany…
