-
Prawdziwość i pewność wiedzy a sposób istnienia wartości
Wśród wartości cenionych przez ludzi szczególne miejsce zajmują wartości poznawcze, takie jak prawdziwość i pewność wiedzy. Nie znajdują się one jednak w centrum zainteresowań aksjologii. Aksjologia w większym stopniu skupia swe analizy na wartościach etycznych (takich jak dobro czy godność) oraz estetycznych (takich jak piękno czy wzniosłość). Prawdziwość i pewność wiedzy natomiast, zajmują centralne miejsce w epistemologii oraz wszelkich rozważaniach nad walorami poznawczymi wiedzy ludzkiej – we wszystkich jej historycznych i współczesnych odmianach[Zobacz mój wpis: Gatunki wiedzy ludzkiej]. Prawdziwość i pewność wiedzy Z kolei wśród wartości poznawczych, główna uwaga tradycyjnie skupiona jest na wartościach logicznych: prawdziwości oraz fałszywości. Nie docenia się natomiast, jak sądzę, drugiej – obok prawdziwości – znaczącej pozytywnej wartości…
-
Dwa wymiary istnienia człowieka
Tendencja do redukcji zdaje się być trwałym i na ogół pozytywnym trendem w rozważaniach człowieka nad światem. Jednakże refleksja nad samym człowiekiem – jego naturą, sposobem bytowania oraz powołaniem – nie powinna owej tendencji ulegać. Prowadzi to bowiem do eliminacji jednego z dwu podstawowych wymiarów istnienia człowieka. Dwa wymiary istnienia człowieka: fakty i wartości Niektórzy filozofowie (na przykład J. Dewey) zrównują wartości z faktami, nie dostrzegając żadnej między nimi różnicy. Nie ulega jednak wątpliwości, że życie ludzkie (a być może wszelkie życie) zakotwiczone jest w dwu sferach: sferze faktów i sferze wartości. Odrębność tych sfer nie przesądza jednak jeszcze ani sposobu istnienia wartości (np. tego, czy są one w pełni…
-
Wyzwania dla Polski w dobie przemian
Wyzwania dla Polski w dobie przemian (końca XX i początku XXI stulecia) miały syndromatyczny charakter. Zresztą proces przemian trwa nadal, dlatego wyzwania te są nadal aktualne. Mimo że tworzyły one ciąg zadań syndromatycznie ze sobą sprzężonych, miały cztery dość odrębne uwarunkowania. Po pierwsze, wynikały z konieczności przezwyciężenia wielowiekowego zacofania Polski w stosunku do krajów Europy Zachodniej; A po drugie, były podyktowane przez konieczność zlikwidowania absurdów zrodzonych w okresie realnego socjalizmu; Po trzecie, były odpowiedzią na błędy popełnione w okresie transformacji ekonomicznej i ustrojowej związanej z odzyskaniem przez Polskę pełnej suwerenności w 1989 roku; Wreszcie po czwarte, były zdeterminowane potrzebą sprostania zadaniom, jakie stawia przed wszystkimi społeczeństwami niebywały rozwój współczesnej nauki…