• Twórczość w nauce: odkrywanie czy konstruowanie
    Filozofia nauki

    Twórczość w nauce: odkrywanie czy konstruowanie

    Obrazek: W górach Ałtaj Twórczość w nauce: odkrywanie czy konstruowanie to dwa podejścia i stary spór o charakter twórczości naukowej. Pierwsze podejście można nazwać alternatywnym, drugie natomiast – komplementarnym. Podejście alternatywne jest podejściem tradycyjnym, szeroko rozpowszechnionym. Uwzględnia ono – jako możliwości skrajne – ujęcie twórczości naukowej w kategoriach bądź to odkrycia, bądź – konstrukcji. Pierwsze: odzwierciedla to, co znajduje się w obiektywnej rzeczywistości. Drugie: wytworzenie czegoś, co jeszcze nie istnieje (lub w każdym razie nie jest znane człowiekowi), na kształt wynalazczości technicznej. W pierwszym wypadku prawda naukowa jest „odkrywana”, w drugim natomiast – jest „wytwarzana”. Można zajmować także jakieś stanowiska pośrednie, zakładające, że na twórczość naukową i jej rezultat składają…

  • Prawdziwość i pewność wiedzy
    Filozofia nauki

    Prawdziwość i pewność wiedzy a sposób istnienia wartości

    Wśród wartości cenionych przez ludzi szczególne miejsce zajmują wartości poznawcze, takie jak prawdziwość i pewność wiedzy. Nie znajdują się one jednak w centrum zainteresowań aksjologii. Aksjologia w większym stopniu skupia swe analizy na wartościach etycznych (takich jak dobro czy godność) oraz estetycznych (takich jak piękno czy wzniosłość). Prawdziwość i pewność wiedzy natomiast, zajmują centralne miejsce w epistemologii oraz wszelkich rozważaniach nad walorami poznawczymi wiedzy ludzkiej – we wszystkich jej historycznych i współczesnych odmianach[Zobacz mój wpis: Gatunki wiedzy ludzkiej]. Prawdziwość i pewność wiedzy Z kolei wśród wartości poznawczych, główna uwaga tradycyjnie skupiona jest na wartościach logicznych: prawdziwości oraz fałszywości. Nie docenia się natomiast, jak sądzę, drugiej – obok prawdziwości – znaczącej pozytywnej wartości…