-
Spór indukcjonizmu z hipotetyzmem
Jednym z ważnych sporów we współczesnej metodologii nauk jest spór indukcjonizmu z hipotetyzmem o metodę nauk empirycznych. Indukcjonizm jako kierunek w metodologii nauki został zapoczątkowany przez Francisa Bacona (1561–1626), twórcę tzw. indukcji eliminacyjnej. Z kolei podstawowe założenia hipotetyzmu opracował Karl Popper (1902–1994) w swej pracy Logika odkrycia naukowego. Została ona opublikowana w 1934 r. pt. Logik der Forschung. 1. Według indukcjonizmu do praw i najważniejszych ustaleń w naukach empirycznych, dochodzi się na drodze indukcyjnego uogólniania faktów. Podobnie postępuje się w procesie zdobywania wiedzy potocznej, stosowanej w życiu codziennym. Kierunek ten reprezentowany był głównie przez neopozytywistów, w szczególności przez R. Carnapa. Zasadą poznania empirycznego, według indukcjonisty, jest reguła: obserwuj i uogólniaj…
-
Teoria naukowa
Teoria naukowa, to system twierdzeń ogólnych (praw) uporządkowanych logicznie za pomocą relacji konsekwencji (wynikania). Teoria stanowi najdoskonalszą formę systematyzacji wiedzy. Należy tylko pamiętać, że forma ta, sama podlega stopniowaniu. Obejmuje zarówno luźne systemy teoretyczne zasługujące raczej na miano hipotez, poglądów czy koncepcji, jak i teorie aksjomatyczne o wysokim stopniu sformalizowania. Teoria naukowa w naukach formalnych i empirycznych W naukach formalnych W naukach formalnych (w logice i matematyce) teorie mają zazwyczaj postać systemów dedukcyjnych zaksjomatyzowanych i sformalizowanych. To znaczy takich, w których podaje się pełny zestaw twierdzeń wyjściowych (zwanych aksjomatami) oraz pełny zestaw reguł dedukcji (reguł wynikania), na mocy których z aksjomatów można wyprowadzić wszystkie twierdzenia pochodne (tezy) teorii. W naukach empirycznych W…
