-
Kiedyś będzie ci smutno (BJ19)
Kiedyś będzie ci smutno Drogie moje Kochanie, Iwo, Przesyłam Ci najkrótszą bajkę świata. Nie wiem, jaki dać jej tytuł. Może Ty coś wymyślisz i dopiszesz… Drzewo kochało jaskółkę, ta nie kochała drzewa, więc liście posmutniały i drzewo już nie śpiewa. CK Kiedyś będzie ci smutno Pojechałem sobie na wakacje. Tym razem nad morze. Jest już prawie po sezonie, ale pogoda całkiem przyjemna, słoneczna. Tylko jest jeden mankament, że spaceruję sam. A moglibyśmy we dwoje: ja Czarny Kruk i ona moja ukochana, przepiękna, smukła Jaskółka… Eh!, jakby to było fantastycznie! Ale jej tu nie ma. Może wyślę jej kartkę? Niech wie, że o niej myślę… Tak. Nie mogę pozwolić, aby o…
-
Podobne przyciąga podobne, czy to prawda?
Podobne przyciąga podobne, czy to prawda? Jeszcze w pierwszej połowie XX wieku nikt nie znał wyrażenia: “podobne przyciąga podobne”. Nie rozważano czegoś takiego. W drugiej połowie dwudziestego stulecia, a właściwie pod koniec (przynajmniej w Polsce) zaczęła funkcjonować ta maksyma i zdobywała coraz większą popularność. Jak przyciągnąć szczęście? Wraz z rozwojem nauk psychologicznych, rozwijane i przede wszystkim wymyślone zostały przeróżne terapie, treningi, zabiegi, które miałyby poprawić jakość życia. Czyli lepiej radzić sobie z wyzwaniami życiowymi i poprawić kondycję psychiczną człowieka. Wielu ludzi poszukiwało u psychologów również metody, jak przyciągnąć szczęście. Propaguje się tezę, że człowiek pogodny, szczęśliwy, człowiek optymistycznie podchodzący do swoich wyzwań, zadań jest w stanie znacznie lepiej sobie z nimi…
-
Opowieść refleksyjna
Obrazek: zima na Syberii Opowieść refleksyjna, może powinno być: Opowieść wigilijna, ale nie spełnia chyba wszystkich wymagań takiej opowieści, więc niech będzie tak. Chodzi o refleksje, uczucia, jakie wzbudza we mnie pewna piosenka, kolęda, a może pieśń? Najpierw zamieszczę tekst piosenki, który bardzo pasuje do tego wyjątkowego dnia, święta, jakim jest Wigilia i czas Bożego Narodzenia. Piosenka jest piękna. Słowa są oryginalne, pobudzają do namysłu, do pochylenia się nad losem ludzi, którym życie nie ułożyło się z pewnością po ich myśli. Nawet więcej, których życie zawiodło, a ich plany i marzenia legły w gruzach. Rzadko spotyka się kogoś, kto powie, że nie dotknęło go żadne nieszczęście, że nie potykał się…
-
Jezu Chryste ukochany. Czy ludzie są z natury dobrzy czy źli?
Obrazek: Koniec świata Jezu Chryste ukochany, to modlitwa, w zasadzie prosty tekst, ot, kilkanaście linijek, takich od serca… Można oczywiście modlić się własnymi słowami, codziennie innymi; chyba można też modlić się bez słów?; można też wykonać jakieś gesty lub uczynkami wielbić Boga. Chociaż – patrząc na ostatnie wydarzenia – nie wiem, czy ludziom potrzebna jest modlitwa? Znane jest przysłowie: “Jak trwoga, to do Boga”. Zatem obecnie, w trudnym czasie pandemii wirusa, pomyślałam, że ludzie więcej się modlą. Że zwracają się do Boga nawet ci, którzy wcześniej tego nie robili. A tymczasem, jest chyba odwrotnie? Przyznam, że moje wcześniejsze przypuszczenia były błędne. Bardzo się zdziwiłam. Nie wiedziałam, że tak dużo ludzi…
-
Pragmatyzm, jako odmiana hedonizmu (He7)
Obrazek: „Arisbe”, dom Charlesa S. Peirce’a, niedaleko Milford, Pensylwania, USA Pragmatyzm, jako odmiana hedonizmu, nie wyczerpuje oczywiście całokształtu charakterystyki tego kierunku. To jeden z wielu wątków opisujących ten nurt w filozofii amerykańskiej. Jednak jest to wątek podstawowy i – można powiedzieć – wyjściowy w rozważaniach na temat pragmatyzmu. Już Beniamin Franklin (XVIII w.) podchwycił popularną ideę utylitaryzmu i zaszczepił ją formującej się społeczności amerykańskiej. Odtąd więc, dobra sytuacja materialna i rzetelność w sprawach finansowych, stały się miernikiem wartości moralnej jednostki. Ogólne założenia pragmatyzmu Antymetafizyczny charakter pozytywistycznej filozofii europejskiej dziewiętnastego stulecia, przeniesiony na grunt amerykański w połączeniu z utylitarystyczną użytecznością, znalazł wyraz w pragmatycznej doktrynie. Doktryna ta jest nie tylko koncepcją…
-
Utylitarystyczna koncepcja hedonizmu(He6)
Utylitarystyczna koncepcja hedonizmu to kolejny projekt, którego podstawowym założeniem jest przyjemność, jako motyw ludzkiego działania. Przyjemność, to punkt wyjściowy koncepcji klasycznego utylitaryzmu. Nawiązując do naczelnej zasady hedonistycznej, jaką jest przyjemność [zob. wcześniejsze wpisy o tej tematyce], jest pewną odmianą hedonizmu. Najkrótsza charakterystyka utylitaryzmu, to: „jak najwięcej szczęścia dla jak największej liczby ludzi”. Co prawda utilis (łac.) – znaczy użyteczny. Wobec tego „teoria użyteczności” (dosłownie tłumaczona) mogłaby być niebezpiecznie interpretowana, gdyż wówczas nie tylko „dobre” byłoby to, co użyteczne, ale i „moralne” to, co użyteczne. Ażeby nie rozstrzygać arbitralnie, zwolennicy tej doktryny znaleźli dostateczne wytłumaczenie w powszechnej akceptacji dobra, utożsamianego z przyjemnością. Dwie naczelne kategorie: przyjemność i cierpienie określają jednoznacznie wysiłki i dążenia życiowe ludzi.…
-
Hedonizm Epikura (He4)
Być może ogród, w którym Epikur przyjmował swoich uczniów wyglądał podobnie… Hedonizm Epikura, to dość odmienna filozofia życia, mimo że nawiązuje do koncepcji hedonistycznej Arystypa – twórcy hedonizmu. Epikureizm powstał w początkach III w. p.n.e., na podstawach materializmu demokrytejskiego i hedonizmu cyrenajskiego. Epikur wyszedł z takich samych założeń etycznych jak Arystyp z Cyreny z domieszką etyki Demokryta, ale założenia te stanowiły tylko szkielet konstrukcji, zaś cała obudowa jest odmienna. Podobnie jak u Arystypa, przyjemność jako taka jest wartością, dobrem i celem. Potrzeby i pragnienia ludzkie dzielił na: naturalne i urojone. Te naturalne podzielił z kolei na: tylko naturalne oraz na konieczne. Wśród tych ostatnich wyróżniał: konieczne do szczęścia, konieczne dla spokoju ciała i konieczne…
-
Władysław Tatarkiewicz – teoria szczęścia
Zagadnieniem szczęścia zajmowano się od początków filozofii, zresztą interesuje ono od strony teoretycznej nie tylko filozofów, lecz także uczonych różnych specjalności, psychologów, socjologów, pedagogów. Poniżej omówię koncepcję szczęścia wyłożoną przez Władysława Tatarkiewicza, polskiego filozofa, w pracy O szczęściu (PWN, Warszawa, 1990 r.). Choć do tej pory wiele o szczęściu pisano, to jednak zajmowano się głównie sposobami jego osiągania, co jak sądzono, najbardziej może interesować ludzi. Chodziło o bezpośrednie praktyczne wskazówki. Tatarkiewicz zajął się teoretyczną eksplikacją pojęcia szczęścia, aby globalnie zmierzyć się z wielokrotnie ale wycinkowo podejmowanym tematem. Przedstawia on (w swoim przekonaniu) całe spektrum ujmowania szczęścia, tak w filozofii, jak i w rozumieniu potocznym. Kilka uwag o samym Tatarkiewiczu (1886–1980) Uważany jest za…
-
Hedonizm: następcy Arystypa (He3)
Obrazek: Plan Aleksandrii w czasach Ptolemeuszy (rekonstrukcja). Hedonizm: następcy Arystypa, pierwsi cyrenaicy, czyli bezpośredni uczniowie Arystypa, prezentowali nauki zgodne z założeniami mistrza. W toku ewolucji szkoły cyrenajskiej, późniejsi jej przedstawiciele daleko odeszli od oryginalnej koncepcji hedonizmu. Szkoła podzieliła się na trzy główne, nie przystające do siebie kierunki. Hegezjasz Przedstawicielem pierwszego z nich był Hegezjasz, który odwrócił stosunek do dwóch fundamentalnych kategorii hedonizmu, tj.: przyjemności i bólu. Zasadą jego etyki (i jego uczniów) było nie dążenie do przyjemności, ale unikanie bólu. Za cel życia człowieka mądrego uważał unikanie cierpień fizycznych i moralnych. Przewagę mądrości zalecał zaangażować do umiejętnego omijania rzeczy złych. Nie widział zatem możliwości na osiągnięcie szczęścia, które miało się składać z…
-
Hedonizm – wprowadzenie (He1)
Obrazek: Cyrena, ruiny sanktuarium Apolla Hedonizm – wprowadzenie. Arystyp mówił: A rzeczą chwalebną nie jest odmawiać sobie przyjemności, lecz umieć nad nimi panować i nie być ich niewolnikiem. Wyjaśnienie pojęcia Hedonizm (gr. hedone – przyjemność, rozkosz) – filozoficzna doktryna etyczna uznająca przyjemność za najwyższe dobro (lub jedyne), cel życia i naczelny motyw ludzkiego postępowania; to dążenie do przyjemności, a unikanie cierpienia. Hedonizm jest ogólnym określeniem doktryn uznających przyjemność za coś pozytywnego, co buduje szczęście, co jest dobrem samym w sobie, i co jest motorem ludzkiego działania. Powstanie doktryny Sofiści, z gr. sophistés (sofista – sophist), to mądrzy ludzie, często wędrowni nauczyciele z grupy filozofów, przygotowujący młodych ludzi do pełnienia publicznych funkcji, nauczając retoryki, filozofii, polityki, etyki. Głosili sensualizm i relatywizm w filozofii. Najsłynniejszymi sofistami…