-
Spór indukcjonizmu z hipotetyzmem
Jednym z ważnych sporów we współczesnej metodologii nauk jest spór indukcjonizmu z hipotetyzmem o metodę nauk empirycznych. Indukcjonizm jako kierunek w metodologii nauki został zapoczątkowany przez Francisa Bacona (1561–1626), twórcę tzw. indukcji eliminacyjnej. Z kolei podstawowe założenia hipotetyzmu opracował Karl Popper (1902–1994) w swej pracy Logika odkrycia naukowego. Została ona opublikowana w 1934 r. pt. Logik der Forschung. 1. Według indukcjonizmu do praw i najważniejszych ustaleń w naukach empirycznych, dochodzi się na drodze indukcyjnego uogólniania faktów. Podobnie postępuje się w procesie zdobywania wiedzy potocznej, stosowanej w życiu codziennym. Kierunek ten reprezentowany był głównie przez neopozytywistów, w szczególności przez R. Carnapa. Zasadą poznania empirycznego, według indukcjonisty, jest reguła: obserwuj i uogólniaj…
-
Pozytywizm, neopozytywizm, materializm wobec ontologii (On3)
Obrazek: August Comte, twórca pozytywizmu We Wpisie Pozytywizm, neopozytywizm, materializm wobec ontologii przedstawiam jak kierunki te odnosiły się do ontologii. Kierunki filozoficzne, które opierały się na nauce zazwyczaj niechętnie odnosiły się do ontologii, zarzucając jej spekulatywność. Były to: (1) pozytywizm (2) neopozytywizm, a także (3) materializm. (1) Trzy etapy pozytywizmu W rozwoju pozytywizmu wyróżnia się trzy etapy: Pierwszy pozytywizm Reprezentowany był przez twórcę pozytywizmu Augusta Comte’a, który wyróżnił trzy stadia rozwoju ludzkości: Pierwsze stadium – teologiczne Drugie stadium – metafizyczne (filozoficzne) Trzecie stadium – pozytywistyczne (naukowe) Dwa pierwsze stadia uwikłane były w rozważania metafizyczne o charakterze spekulatywnym, zatem powinny zostać zastąpione – zdaniem Comte’a – przez stadium, w którym dominuje wiedza naukowa. Drugi pozytywizm Zwany też empiriokrytycyzmem – reprezentowany…
-
Neopozytywizm
Neopozytywizm (znany też jako pozytywizm logiczny lub logiczny empiryzm) jest kierunkiem filozoficznym, który odegrał ważną rolę w dwudziestowiecznej filozofii nauki. Stanowi on kontynuację i rozwinięcie pozytywizmu zapoczątkowanego w XIX stuleciu przez A. Comte’a, a dalej rozwijanego przez J. S. Milla, H. Spencera, R. Avenariusa oraz E. Macha. Powstał on z inicjatywy filozofów i uczonych, którzy brali udział w prowadzonym przez M. Schlicka seminarium na uniwersytecie wiedeńskim. Nazwali siebie „Kołem Wiedeńskim” (Wiener Kreis), które istniało w latach 1922–1938. Najwybitniejszymi przedstawicielami kierunku byli logik i filozof Rudolf Carnap, fizyk Philipp Frank, socjolog Otto Neurath, filozofowie Hans Hahn, Hans Reichenbach oraz Carl Hempel. Silny wpływ na Koło Wiedeńskie wywarli Bertrand Russell oraz Ludwig…
