• Przyczyny powstania eugeniki
    Eugenika

    Przyczyny powstania eugeniki i ruchu eugenicznego

    Obrazek: Fabryka Richarda Hartmanna w Chemnitz, 1868 r. Przyczyny powstania eugeniki i ruchu eugenicznego są dość liczne, różnorodne i przejawiają się na rozmaitych płaszczyznach.  W moim przekonaniu niezwykle istotnym czynnikiem było podłoże intelektualne postoświeceniowej Europy. Główne przyczyny Główne okoliczności, które doprowadziły do powstania ruchu eugenicznego w XIX w., dotyczą sytuacji (1) w sferze naukowej (chodzi przede wszystkim o rozwój nauk biologicznych), (2) w sferze społecznej i ekonomicznej, a także (3) sferze ideologicznej (mam tu na myśli pojawienie się nurtu pozytywistycznego oraz upowszechnienie postaw materialistycznych). Sfera naukowa, być może, nie była tu determinantem przesądzającym, chociaż mogła stanowić poważny impuls na drodze poszukiwań odpowiednich metod w celu udoskonalenia gatunku homo sapiens. Imponujący rozwój nauk, i…

  • Darwinizm jako spiritus movens eugeniki
    Eugenika

    Darwinizm jako spiritus movens eugeniki

    Darwinizm jako spiritus movens eugeniki, czyli „duch sprawczy” eugeniki, to konstatacja, której trudno byłoby zaprzeczyć. Darwinizm jest tą najważniejszą i najbardziej ogólną przyczyną, jednak trzeba zaraz dodać, że nie – wyłączną (o czym piszę w materiale: Przyczyny powstania eugeniki). Oczywiście mowa jest o eugenice radykalnej ufundowanej na podłożu darwinowskim. Została ona ukształtowana na darwinowskiej teorii doboru naturalnego i walki o byt oraz nierówności rasowej populacji ludzkiej. Ruch higieniczny oraz ruch eugeniczny Darwinizm przemienił zapatrywania działaczy wcześniejszego nieco ruchu higienicznego (lub higieniczno-społecznego), opartego na założeniach Lamarcka.  Ruch eugeniczny wyrósł z ruchu higienicznego i częściowo był jego kontynuatorem, przynajmniej na początku, tj. bezpośrednio po ogłoszeniu rewolucyjnej teorii Darwina, a później stał się opozycyjny. Ruch…

  • Eugenika. Czy możliwe jest doskonalenie gatunku ludzkiego
    Eugenika

    Eugenika. Czy możliwe jest doskonalenie gatunku ludzkiego?

    Obrazek:   Konzentrationslager w Dachau, Niemcy Eugenika, to dziewiętnastowieczna idea, sformułowana przez brytyjskiego arystokratę sir Francisa Galtona. Zakładała możliwość doskonalenia fizycznego i umysłowego człowieka jako gatunku, w drodze ulepszania cech dziedzicznych. Eugenika – doskonalenie gatunku ludzkiego Czy istnieje możliwość doskonalenia cech dziedzicznych, a tym samym możliwość dosko­nalenia gatunku ludzkiego? Jak dotąd nie udzielono na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, to znaczy brak jednej uniwersalnej opinii uczonych. Jednakże nie wykluczano, że taka możliwość istnieje, i już w starożytności podejmowano próby w tym kierunku. Samo pojęcie eugeniki (z języka greckiego – eu-genes – znaczy „dobrze urodzony”, „do­brego pochodzenia”, „rasowy”) istniało już w czasach starożytnej Grecji i związane było z troską o zdrowe i silne społeczeństwo. Jednak nazwa…