• Uczeni wobec nazizmu
    Filozofia

    Uczeni wobec nazizmu (RzN8)

    Obrazek: Studenci palą książki, 1933 r., Berlin, Opernplatz. Uczeni wobec nazizmu Liderzy ruchu nazistowskiego nie mu­siał szczególnie mocno poszukiwać umocowania idei narodowosocjalistycznych, a wręcz odwrotnie: to pewne idee wykreowały narodowy socjalizm. Ruchowi zależało na włączaniu rozmaitych organizacji z ich bagażem ideologicznym. Chodziło o to, aby narodowy socjalizm stawał się silniejszy i miał możliwie jak największe oddziaływanie. Z czasem niektóre drobniejsze czy mniej popularne w narodzie niemieckim idee podłączały się do ruchu nazistowskiego. Wspierały, a nawet mu przewodziły. Ich krzewiciele pragnęli oczywiście zrobić w ten sposób karierę, tj. przybrać na znaczeniu, aby zdobyć zwolenników i uznanie. Chcieli przeforsować i wpoić Niemcom swoje poglądy. Jednakże sam rdzeń ideologiczny, ruch zaczerpnął z przeróżnych…

  • Światopogląd i filozofia w Rzeszy Niemieckiej
    Filozofia

    Światopogląd i filozofia w Rzeszy Niemieckiej (RzN4)

    Światopogląd i filozofia w Rzeszy Niemieckiej odegrały ogromną rolę w tworzeniu ruchu narodowosocjalistycznego, budowaniu jego siły i skuteczności, w ujarzmieniu wielu milionów umysłów niemieckich mężczyzn i kobiet, a także dzieci. Dlatego zagadnieniu temu postaram się poświęcić kilka kolejnych Wpisów w bloku tematycznym (Welt):  Weltanschauung (światopogląd) Hitlera oraz czołowych nazistów: idee, ideologie, mity… Adolf Hitler w Mein Kampf pisał: Idee i systemy filozoficzne, jak również ruchy oparte na zdecydowanych podstawach duchowych, prawdziwe czy nie, nie mogą być przezwyciężone przez zastosowanie siły na pewnym etapie, z wyjątkiem jednej sytuacji. Mianowicie, gdy użycie siły jest w służbie nowej idei lub światopoglądu, który zapłonie nowym ogniem. Idea, ideologia Partia Hitlera, jak wszystkie inne, miała także…

  • Totalitaryzm. Termin, charakterystyka, ustroje
    Filozofia

    Totalitaryzm (RzN2)

    Pojęcie totalitaryzmu pojawiło się u badaczy (politologów, historyków, socjologów czy filozofów) w odniesieniu do faszyzmu niemieckiego (a także wcześniejszych systemów totalitarnych) w latach trzydzie­stych XX wieku. Karl Popper oraz Hannah Arendt – jak się zdaje – pierwsi w latach czterdziestych i pięćdziesiątych rozszerzyli jego zakres na system bolsze­wicki (bolszewizm). Wyróżnili tym samym, dwie podstawowe odmiany współczesnego totalitaryzmu: hitlerowską (nazizm) i stalinowską (bolszewizm). Cechy totalitaryzmu Z cza­sem zrodziły się próby dalszego rozszerzenia pojęcia totalitaryzmu na takie współczesne systemy polityczne (władzy i ideologii), jak system chiński (we wcześniejszych fazach jego rozwoju), kambodżański (system Czerwonych Khmerów) czy system północnokoreański. Z tym że sam termin “totalitaryzm” (wł. totalitario) – podobnie jak termin “faszyzm” – wprowadził …