-
Dwa wymiary istnienia człowieka
Tendencja do redukcji zdaje się być trwałym i na ogół pozytywnym trendem w rozważaniach człowieka nad światem. Jednakże refleksja nad samym człowiekiem – jego naturą, sposobem bytowania oraz powołaniem – nie powinna owej tendencji ulegać. Prowadzi to bowiem do eliminacji jednego z dwu podstawowych wymiarów istnienia człowieka. Dwa wymiary istnienia człowieka: fakty i wartości Niektórzy filozofowie (na przykład J. Dewey) zrównują wartości z faktami, nie dostrzegając żadnej między nimi różnicy. Nie ulega jednak wątpliwości, że życie ludzkie (a być może wszelkie życie) zakotwiczone jest w dwu sferach: sferze faktów i sferze wartości. Odrębność tych sfer nie przesądza jednak jeszcze ani sposobu istnienia wartości (np. tego, czy są one w pełni…
-
Spór indukcjonizmu z hipotetyzmem
Jednym z ważnych sporów we współczesnej metodologii nauk jest spór indukcjonizmu z hipotetyzmem o metodę nauk empirycznych. Indukcjonizm jako kierunek w metodologii nauki został zapoczątkowany przez Francisa Bacona (1561–1626), twórcę tzw. indukcji eliminacyjnej. Z kolei podstawowe założenia hipotetyzmu opracował Karl Popper (1902–1994) w swej pracy Logika odkrycia naukowego. Została ona opublikowana w 1934 r. pt. Logik der Forschung. 1. Według indukcjonizmu do praw i najważniejszych ustaleń w naukach empirycznych, dochodzi się na drodze indukcyjnego uogólniania faktów. Podobnie postępuje się w procesie zdobywania wiedzy potocznej, stosowanej w życiu codziennym. Kierunek ten reprezentowany był głównie przez neopozytywistów, w szczególności przez R. Carnapa. Zasadą poznania empirycznego, według indukcjonisty, jest reguła: obserwuj i uogólniaj…