-
Ruch volkistowski – „duch germański” (EuN6)
Obrazek: wieś współczesna w Szwajcarii. Zapewne wieś w XIX wieku, gdy rozwijał się ruch volkistowski, wyglądała inaczej, skromniej. Jednak to właśnie wieś, a nie miasto, uprawa roli, a nie przemysł oraz prosty lud wiejski, a nie inteligencja pracująca – miały zapewnić odrodzenie narodu niemieckiego. Miały przywrócić mitycznego „ducha germańskiego”. Geneza ruchu volkistowskiego Badając genezę ruchu volkistowskiego przed I wojną światową, można dojść do oczywistego stwierdzenia, że Ernst Haeckel odgrywał doniosłą rolę w jego powstaniu i rozwoju. Jak zauważa Daniel Gasman (specjalista w dziedzinie historii europejskiej tego okresu), wszyscy propagandziści Volku byli niewątpliwie pod dużym wpływem jego nauczania. Stanowił on także inspirację i źródło wiedzy dla innych rozmaitych nurtów intelektualnych, które…
-
Ludwig Woltmann – uczeń Haeckela (EuN5)
Obrazek: „Walcownia żelaza”, fabryka w Berlinie; autor: Adolph von Menzel (1872–1875) Ludwig Woltmann – uczeń Haeckela nie odegrał większej roli w kształtowaniu eugeniki niemieckiej. Może dlatego, że zmieniał poglądy, które zresztą nie były nader radykalne. Co ciekawe, był dobrze wykształconym niemieckim antropologiem i zoologiem. Studiował też medycynę i filozofię, zrobił doktoraty w obydwu tych dziedzinach, jak podaje P. Weindling). Wprawdzie krytykował swojego mistrza, ale jednocześnie przyczynił się do spopularyzowania poglądów jeneńskiego profesora. Mimo krytycznego podejścia do swego nauczyciela Haeckela, Ludwig Woltmann (1871–1907), podtrzymywał także zarzut pod adresem opieki medycznej oraz wszelkich form pomocy społecznej. Twierdził, że utrudnia to naturalny proces selekcji i pogłębia procesy degeneracji. W rozprawie Teoria Darwina i…
-
Eugenika niemiecka – higiena ras (Rassenhygiene) (EuN3)
Obrazek: Proklamowanie Cesarstwa Niemieckiego (1871 r.) Eugenika niemiecka – higiena ras (Rassenhygiene), to ideologia stworzona w celu zachowania „czystości rasy” i pozbycia się elementów zwyrodniałych. Za takie uznane były osoby chore, niedorozwinięte oraz narody uznane za niższe. Eugenika miała zapobiec postępującej degeneracji cywilizacji zachodniej, jaką wówczas, w XIX w., dostrzegano. Rasa nordycka uznana została za rasę najbardziej „czystą”, zdolną dokonać odnowy biologicznej i zahamować lawinowy wzrost degeneracji fizycznej i umysłowej. Obrazek: Na podium: czołowa postać – cesarz Wilhelm I, po jego lewej – następca tronu Fryderyk, po prawej – wielki książę Fryderyk I Badeński; centralnie: w jasnym mundurze – Otto von Bismarck, premier Prus, rzecznik zjednoczenia Niemiec, kanclerz II Rzeszy…
