-
O granicach transplantacji (Tr5)
O granicach transplantacji Problem skracania życia – eutanazji, budzi najwięcej emocji, zwłaszcza wśród duchowieństwa (głównie Kościoła Katolickiego) i ludzi głęboko wierzących. Znacznie mniej oprotestowane są techniki wydłużające życie. Jednakże, któż może zaręczyć, że rozrusznik serca na przykład czy transplant, nie jest już ingerencją „w sprawy Boga”? Nie mówiąc już o „hodowli” tkanek i narządów, zapłodnieniu in vitro itp. Te ostatnie techniki są zdecydowanie bardziej kontrowersyjne (obok rzecz jasna aborcji, klonowania i wszelakich manipulacji kodem genetycznym) niż transplantacja narządów. Tradycyjne normy etyki medycznej nie zawierają niestety wskazówek, jak należy oceniać te nowe cuda medycyny oraz jaką postawę przyjąć wobec nowości w tej dziedzinie. Zaskakują one lekarzy, ale przede wszystkim pacjentów i…
-
Czy i jak zmienia się tożsamość po przeszczepie (Tr3)
Czy i jak zmienia się tożsamość po przeszczepie Uczeni wciąż zastanawiają się, co sprawia, że pomimo zmian cielesnych (fizycznych) i psychicznych, zmian osobowości, człowiek przez całe życie pozostaje tą samą osobą. Niektórzy wskazują na cechy ciała. Twierdzą, że człowiek jest tą samą osobą tak długo, jak długo posiada to samo ciało. Nie biorą jednak pod uwagę tego, że ciało ludzkie ogromnie się zmienia w ciągu życia, od dziecka do starości. Toteż nieprecyzyjne jest twierdzenie, że człowiek posiada to samo ciało. Posiada jedynie ten sam materiał genetyczny. Mówi się, że fakt bycia tym samym ciałem umieszczonym zawsze w określonej czasoprzestrzeni daje się obserwować. Każde jego następne położenie wynika z poprzedniego, a…
-
Zło radykalne-1. Immanuel Kant (Ka3)
Zło radykalne. Immanuel Kant Obrazek: Immanuel Kant z gośćmi w swoim domu Problem istnienia zła w świecie podejmowany był niemal od początków filozofii, a zło było i jest ujmowane jako nieodłączne człowiekowi. Najczęściej związane jest z jego działalnością nakierowaną na współtworzenie rzeczywistości z jednoczesnym realizowaniem własnych zamierzeń. Postępuj tak, byś człowieczeństwa tak w twej osobie, jako też w osobie każdego innego używał zawsze zarazem jako celu, nigdy tylko jako środka. Człowiek, wyposażony w rozum, obdarowany wolą, od zawsze starał się być panem świata i podporządkować sobie przyrodę. Pragnął także poznać prawa rządzące naturą, jak i zrozumieć ten skomplikowany twór, jakim jest człowiek. W swoich rozważaniach nad istotą człowieczeństwa, nieustannie powraca…
-
Racja i Słabość
Racja i Słabość Bóg i człowiek Relacje z Bogiem są zawsze trudne dla człowieka. Nikt z nas, ludzi, nie zna Boga, nie rozumie i nawet nie ma pojęcia jak On Istnieje? Kim jest i jakimi cechami się charakteryzuje? Co o nas myśli, czego tak naprawdę od nas oczekuje i czy w ogóle o każdym człowieku wie? Widzi go? Słyszy? Czy wie, co on robi i co myśli? I czy wie, że ktoś cierpi, a ktoś inny się cieszy? I generalnie: jaki jest cel, sens istnienia Boga, jak również człowieka, czyli jak jest urządzony świat, a może Wszechświat? Zupełnie nie wiadomo! Duchowni (kapłani, zakonnicy) opisują Boga i podają Jego cechy, a…
-
Tolerancja zamiast Prawa. W obronie państwa (2)
W obronie państwa (2) Tolerancja zamiast prawa: odwrócenie priorytetów Istnienie wspólnoty zakłada milcząco istnienie czegoś wspólnego dla wszystkich jej członków. Jeśli nawet uda się ustalić pewne wspólne cele, to pozostają one nienaruszalne jedynie na poziomie założeń, mimo że, zdawałoby się, ludzie pragną podobnych dóbr i cenią podobne wartości. W praktyce jednak ujawniają się poważne rozbieżności i cele się „rozjeżdżają”. W wielkiej mnogości charakterów, postaw, światopoglądów, potrzeb i priorytetów – trudno stworzyć jakiś uniwersalny porządek, ku zadowoleniu wszystkich. Wizja świata, wizja ładu politycznego i prawnego, pozostanie raczej czymś przyporządkowanym danej jednostce. Aczkolwiek, możliwa jest tymczasowa zbieżność interesów i celów oraz zbieżne deklaracje w sferze wartości. Podejście liberalne Trzeba zauważyć, że rozumowanie…
-
Alternatywa. Nie przegap siebie
Alternatywa. Nawet nie wiem, jak ten rok przeminął, kiedy? Tyle się działo… Niedawno był Sylwester, gdy robiłam podsumowanie Starego Roku i Nowy Rok, kiedy robiłam plany. Tyle chciałam zrobić, liczne postanowienia – a co z tego wyszło? Co się udało? Niewiele lub prawie nic! I znów sobie coś postanowię i wiem, że tego nie zrobię… O co tu chodzi? Mam słabą wolę? Nie miałam możliwości? Czy może postanowienia-zamierzenia zbyt trudne? Może niedopasowane do mnie i do mojego trybu życia? Ciekawe, czy znów sobie coś postanowię? Wiem, że muszę coś zmienić w swoim życiu, ale też muszę mieć więcej czasu i „wolną głowę”, żeby pomyśleć, co chcę zmienić i w jaki…
-
Jezu Chryste ukochany. Czy ludzie są z natury dobrzy czy źli?
Obrazek: Koniec świata Jezu Chryste ukochany, to modlitwa, w zasadzie prosty tekst, ot, kilkanaście linijek, takich od serca… Można oczywiście modlić się własnymi słowami, codziennie innymi; chyba można też modlić się bez słów?; można też wykonać jakieś gesty lub uczynkami wielbić Boga. Chociaż – patrząc na ostatnie wydarzenia – nie wiem, czy ludziom potrzebna jest modlitwa? Znane jest przysłowie: „Jak trwoga, to do Boga”. Zatem obecnie, w trudnym czasie pandemii wirusa, pomyślałam, że ludzie więcej się modlą. Że zwracają się do Boga nawet ci, którzy wcześniej tego nie robili. A tymczasem, jest chyba odwrotnie? Przyznam, że moje wcześniejsze przypuszczenia były błędne. Bardzo się zdziwiłam. Nie wiedziałam, że tak dużo ludzi…
-
Trzy panny: nadzieja, radość i miłość (BJ14)
Trzy panny: nadzieja, radość i miłość. Triada. Tak często pojawia się w filozofii, religii, literaturze, sztuce. W religii są to trzy cnoty: wiara, nadzieja i miłość. Są także trzy święte czczone w kościele prawosławnym, ale też i w katolickim wyznaniu. Wiara, Nadzieja i Miłość, to trzy rzymskie córki świętej Zofii. Na początku naszej ery, za przywiązanie do religii chrześcijańskiej, zostały w bestialski sposób zamordowane przez pogan. W greckiej filozofii, jakże istotna triada wartości u Platona (ale nie tylko): Prawda, Piękno i Dobro. Ta klasyczna triada wyznacza sposób istnienia człowieka, określa sens jego życia i powinności. Prawda (ogólnie mówiąc), to zgodność myśli, poglądów z rzeczywistością. Piękno określa doskonałą organizację i harmonię…
-
Wszechpotężna scholastyka: rozum czy wiara (Ch6)
Obrazek: Triumf św. Tomasza z Akwinu ze świętymi i aniołami (Andrea di Bonaiuto, 1366 r., Bazylika Santa Maria Novella, fresk) Wszechpotężna scholastyka: rozum czy wiara, to drugi wpis traktujący o relacjach teologii i filozofii okresu średniowiecza. Losy ideologii chrześcijańskiej różnie się kształtowały do czasu wkroczenia na arenę teologiczną drugiego wielkiego znawcy przedmiotu – św. Tomasza z Akwinu. Opracował on na nowo i kompleksowo kanon religii chrześcijańskiej, różniący się mniej lub bardziej (lecz prawie we wszystkich kwestiach) od doktryny św. Augustyna. I także odmienny od zapatrywań innych ideologów chrześcijaństwa, podejmujących fragmentarycznie zagadnienia teologiczne. Tomasz z Akwinu (1225–1274) próbuje dokonać syntezy chrześcijańskiego Objawienia i filozofii Arystotelesa. Otrzymuje przydomek Doctor Angelicus (Doktor Anielski).…
-
Wszechpotężna scholastyka: teologia wobec filozofii (Ch5)
Scholastyka, ściśle ujmując, obejmuje okres w rozwoju filozofii (i teologii) od około VIII do XVI w. Wpis Wszechpotężna scholastyka: teologia wobec filozofii, omawia także znacznie wcześniejsze dzieje i relacje między tymi dwoma dziedzinami. Z łac. schola, to szkoła, która w nauczaniu średniowiecznym podejmowała próbę uzgodnienia prawd chrześcijańskich z rozumem, z dotychczasowym nauczaniem filozoficznym. Wyrażała dążenia większości uczonych tamtej doby, aby rozumieć to, w co się wierzy. W czasie scholastyki powstało sporo uniwersytetów, w których stosowano specjalne metody nauczania, tak, aby wiarę, objawienie pogodzić z logicznym rozumowaniem. Był taki okres, trwający od początku naszej ery aż do ok. XIV/XV w., kiedy filozofia przygasła, a szeroko i dość stanowczo postępująca chrystianizacja wyzwoliła…
