-
„Dlaczego jest raczej coś niż nic?”
Obrazek: Cząstki, fala (wizualizacja) „Dlaczego jest raczej coś niż nic?” oraz szczypta sceptycyzmu co do zasadności tego pytania. Słynne już pytanie Arystotelesa: „Dlaczego jest raczej coś niż nic”, które przywiodło do filozofii nie tylko jego, lecz także wielu innych filozofów (m.in. Leibniza i Heideggera), stanowi do dzisiaj jedną z głównych osi, wokół których toczą się dysputy filozoficzne [zob. tekst w ramce 1]. 1 Michał Heller tak to ujmuje: Są jednak pytania – można je uznać za ostateczne – które zachowują ważność na każdym etapie dociekań. Na przykład pytanie Leibniza, dlaczego istnieje raczej coś niż nic. Przy okazji trzeba wspomnieć, że w sprawie autorstwa omawianego pytania zdania są podzielone. Na ogół…
-
Paradoksy pochodzenia Wszechświata
Nauka współczesna, a dokładnie kosmologia kwantowo-relatywistyczna w latach siedemdziesiątych XX stulecia podjęła próbę wyjaśnienia genezy Wszechświata. Wyjaśnienie tego zagadnienia, które tradycyjnie uznawane jest za przynależne do filozofii i teologii, zrodziło liczne paradoksy pochodzenia Wszechświata. 1. Pierwsze wyjaśnienia i paradoksy Jak pisze twórca teorii inflacji Alan Guth, w 1973 r. Edward Tryon zasugerował, że stworzenie Wszechświata z niczego można opisać za pomocą pojęć naukowych. Czasopismo naukowe “Physical Review Letters” odrzuciło jednak artykuł, uznając treść za zbyt spekulatywną. Artykuł ten w spopularyzowanej postaci ukazał się w czasopiśmie „Nature”. Jednakże koncepcja Tryona nie zakładała, że Wszechświat powstał ex nihilo. A przecież „[p]rzy rozważaniach dotyczących stworzenia Wszechświata kluczową kwestią jest wybór punktu startowego. W propozycji Tryona…
-
Czas i przestrzeń a materia (On16)
CZAS I PRZESTRZEŃ A MATERIA: z tego zakresu tematycznego omówię następujące zagadnienia: 1. Czy istnieją byty nieprzestrzenne i pozaczasowe? 2. Problem istnienia próżni (i pustego czasu) oraz jego filozoficzne znaczenie W kolejnych wpisach: 3. Szczególna teoria względności (STW) o czasie i przestrzeni 4. Ogólna teoria względności (OTW) o czasie i przestrzeni 5. Czy czas i przestrzeń są absolutne i obiektywne oraz Wnioski monistyczne fizyki relatywistycznej 6. Czy możliwe są podróże w czasie? ICzy istnieją byty nieprzestrzenne i pozaczasowe? Toczy się spór na temat tego zagadnienia. Filozofowie są podzieleni. Materialiści uważają, że istnieją tylko byty przestrzenne i czasowe – bo istnieje tylko materia. Pozostałe kierunki: idealizm, dualizm – zakładają, że istnieją…
-
Rodzaje materii (On11)
Pojęcie materii odgrywa bardzo ważną rolę w takich dziedzinach wiedzy jak filozofia oraz fizyka. Materia jest na ogół uznawana za podstawową lub nawet jedyną substancję świata, czyli coś, co jest nośnikiem wszelkich własności rzeczy, takich jak ruch, rozciągłość, kształt, barwa itd. Wyróżnia się zazwyczaj trzy rodzaje materii, które stanowią zarazem trzy stadia rozwoju materii: materię nieożywioną (fizyczną) ożywioną materię (biologiczną) materię myślącą (społeczną). Materia nieożywiona W materii nieożywionej (fizycznej) wyróżnia się dwie odmiany: materię korpuskularną, mającą na ogół strukturę atomową – z niej zbudowane są ciała fizyczne oraz materię polową, która nie składa się z atomów i jest „odpowiedzialna” za oddziaływania między ciałami. W materii polowej wyróżnia się z kolei: pole grawitacyjne pole…
