• Spór determinizmu z finalizmem
    Filozofia,  Ontologia

    Spór determinizmu z finalizmem (teleologią)

    Obrazek: Świat został stworzony przez Boga w sposób zamierzony i celowy (wyobrażenie) Spór determinizmu z finalizmem (teleologią) dotyczy charakteru porządku panującego w świecie oraz źródeł tego porządku. Stanowisko teleologii (finalizmu) finalizm, z gr. finis – koniec, końcowy stan, cel; teleologia – z gr. telos – cel, teleos – zmierzający do celu Drugim – obok indeterminizmu – przeciwnikiem determinizmu jest finalizm (zwany też teleologią). Finalizm głosi, że nie przyczyny i prawa, lecz cele wyznaczają przebieg zjawisk oraz porządek panujący w świecie. Głosi zatem zasadę powszechnej celowości             W sformułowaniu św. Tomasza z Akwinu zasada celowości zawarta jest w stwierdzeniu: każde zjawisko ma swój cel, do którego zmierza, lub zmierzać powinno. Ostatnie słowa zasady dotyczą ludzi, którzy dysponując –…

  • Program polskiej eugeniki
    Eugenika,  Eugenika polska

    Program polskiej eugeniki (EuP3)

    Obrazek: Niemiecka kolumna rezerwy przechodzi przez pewną całkowicie zniszczoną wieś na ziemiach polskich podczas I wojny światowej Program polskiej eugeniki rodził się, gdy Polska była jeszcze pod zaborami. Następnie, kiedy odzyskała niepodległość i powstawały pierwsze organizacje eugeniczne, widać było ogromne zniszczenia pod względem materialnym. Jednak przede wszystkim zaniedbania zdrowotne i oświatowe ludności, a ponadto ubóstwo, zdeterminowały specyfikę polskich programów eugenicznych. Początkowo, pod względem instytucjonalnym istniało duże rozproszenie. Trzeba pamiętać, że był to okres Polski zrujnowanej po I wojnie światowej i “zlepionej” z trzech części będących pod różnymi zaborami. Jeszcze w czasach zaborów zauważono degenerowanie się narodu, m.in. w następstwie chorób – obok wenerycznych – gruźlicy i alkoholizmu głównie, ale również…